Mobiliteit

Wat gaan we doen en wat gaat het kosten in 2021?

Schaalsprong openbaar vervoer
De eerste stap van de Schaalsprong OV betreft een hoogwaardige openbaar vervoerbaan tussen de Mercuriusweg en de Prinses Marianneweg. In 2021 start de uitwerking van het deeltraject vrijliggende baan voor hoogwaardig openbaar vervoer (HOV-baan) tussen Mercuriusweg en Zonweg. Dit is onderdeel van het No-regret-pakket, zie verderop. Uiterlijk 2023 staat de aanleg gepland van dit deel van de HOV-baan.

Voor het Central Innovation District (CID)-Binckhorst is in 2019 de verkenning CID-Binckhorst gestart. Dit doet de gemeente samen met de Metropoolregio Rotterdam Den Haag, de provincie Zuid-Holland, de gemeente Leidschendam-Voorburg en het Rijk. Gezamenlijke ambitie: het realiseren van hoogwaardig openbaar vervoer door de Binckhorst. Voor het deel van de Koningscorridor tussen het Schenkviaduct, over de Binckhorstlaan tot en met Station Voorburg en de Haagweg wordt over deze investering in het voorjaar van 2021 een startbeslissing genomen.

Het bestuurlijk overleg over het  meerjarenprogramma Infrastructuur, ruimte en transport van november 2020 wil deze verkenning een officiële status geven, inclusief daarbij behorende financiële reserveringen van de gemeente Den Haag en haar partners.

De Schaalsprong openbaar vervoer (RIS 299180) is een belangrijk fundament voor de mobiliteitstransitie. Openbaar vervoer is immers belangrijk om als groeiende stad duurzaam bereikbaar te zijn. Binnen OV NEXT werken we samen met HTM en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag verder aan de Koningscorridor en de Leyenburgcorridor.

Voor de Leyenburgcorridor richten we ons op de korte en middellange termijn. We verkennen het vergroten van de capaciteit, gekoppeld rijden en een fly-over bij Laan van NOI.
Voor de Koningscorridor wordt gewerkt aan een ontwikkelpad. De doorontwikkeling van de Koningscorridor wordt aanvullend op de verkenning CID-Binckhorst uitgewerkt. Onderdelen zijn: de passage van het Centraal Station en hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) over het Telderstracé, maar ook de regionale doorkoppeling.
Naast de doorontwikkeling van de corridors is er binnen OV NEXT ook aandacht voor tram 2024, het versnellen van het openbaar vervoer, Hubs en de kwaliteit van de keten waar het openbaar vervoer onderdeel van is.

De actieagenda Versnellen openbaar vervoer is vertaald in een uitvoeringsprogramma voor 2020-2022. Hierbij is de ambitie om de vertraging die het openbaar vervoer in de als maar drukker wordende stad heeft opgelopen, weer terug te winnen. Daarnaast willen we ieder jaar 1 km per uur gemiddeld sneller rijden en in ieder ruimtelijk vraagstuk binnen de gemeente de snelheid van het openbaar vervoer volwaardig mee laten wegen.

In 2021gaan we verder met de afspraken die het college eind 2019 heeft gemaakt met betrokken partners over de gezamenlijke doorontwikkeling van de adaptieve ontwikkelstrategie. Dit is het regionale OV ontwikkelperspectief voor de zuidelijke randstad. Verdere uitwerking van deze ontwikkelstrategie vindt plaats samen met de betrokken regiogemeenten, het Rijk, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag en de provincie Zuid-Holland. Hiervoor wordt de pre-verkenning Metropolitaan Openbaar Vervoer & Verstedelijking uitgevoerd.

No-regret-pakket
In het Central Innovation District (CID)-Binckhorst komt een sterke verdichting met woningen, werkgelegenheid en voorzieningen. Een goede bereikbaarheid is daarbij een belangrijke voorwaarde. In het realisatieplan van het No-regret-pakket zijn daarom maatregelen afgesproken met betrokken regiopartners en het Rijk. Het pakket bestaat uit maatregelen met een meerjarige omvang van € 137,7 mln.

Wat doet de gemeente  in 2021?

• Smart Mobility:

• Het organiseren, coördineren en uitvoeren van een gebiedsgerichte mobiliteitsaanpak CID-Binckhorst. Er komt een gebiedsgerichte communicatie- en marketingstrategie.
• Het voorbereiden van mobility hubs.
• Het voorbereiden van gedragsexperimenten.

• Het vaststellen van een voorkeursvariant voor de ombouw van de spoorviaducten Binckhorstlaan voor de inpassing van de hoogwaardige openbaar vervoerbaan CID-Binckhorst en besluitvorming over het voorontwerp inclusief dekkings- en faseringsvoorstel.
• Uitwerking van het deeltraject vrijliggende HOV-baan tussen Mercuriusweg en Zonweg.
• Het vaststellen van de ontwerpen voor de fietsroutes Verlengde Velostrada tweede fase en de 3 deelprojecten van het trekfietstracé: de oversteek Rijswijkseplein, de onderdoorgang Trekvlietbrug en de kruising Vliet bij de Nieuwe Tolbrug.
• Opwaardering van de openbaar vervoerhaltes en verbetering en uitbreiding van fietsparkeervoorzieningen bij openbaar vervoerhaltes.

Programma Tram
De gemeente werkt samen met HTM en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag aan een hogere kwaliteit en capaciteit van het openbaar vervoer. De HTM start de aanbesteding om de oude hoge vloertram te vervangen door een stadstram met een lage vloer. Daarvoor moet op sommige tracédelen de infrastructuur worden aangepast. Ook worden de haltes rolstoeltoegankelijk gemaakt. De gemeente maakt hierover financiële afspraken met de Metropoolregio Rotterdam Den Haag.

Wat zijn de studies in 2021?

• Afronding lijn 16 tracédeel Statenkwartier: Doornstraat-Laan van Meerdervoort.
• Afronding voorontwerp tracédeel 6A: Dierenselaan-Heemstraat.
• Afronding voorontwerp tracédeel 12B: Laan van Meerdervoort-Paul Krugerplein.
• Starten voorontwerp lijn 6B Hobbemastraat.
• Onder voorbehoud: afronding voorontwerp tracédeel 12A: Markenseplein-Laan van Meerdervoort.

Sociale veiligheid openbaar vervoer
De HTM zet ook de komende jaren op verzoek van de gemeente extra beveiligers in. Dit bevordert de veiligheid in het openbaar vervoer. Kosten per jaar: € 2,0 mln.

Besteding Eneco reserve Verbetering duurzame mobiliteit
Conform het raadsvoorstel Toekennen verkoopopbrengst Eneco (RIS 305669) wordt u bij deze begroting nader geïnformeerd over de besteding van deze middelen binnen de reserves. Binnen de reserve Verbetering duurzame mobiliteit is € 273,56 mln. beschikbaar. Het college is voornemens dit bedrag in te zetten voor diverse onderwerpen zoals maatregelen uit het No-regret-pakket, de instroom van lage vloertrams, het programma Ruim baan voor de Fiets, Schaalsprong openbaar vervoer met hierin de Koningscorridor, het versnellen van de Leyenburgcorridor naar Zuidwest en de HagaHub Leyweg. Conform de financiële verordening worden onttrekkingen van de reserve aan de raad ter besluitvorming voorgelegd. Na goedkeuring van de verscheidene projectvoorstellen door de raad worden de betreffende middelen in volgende begrotingen opgenomen.

Rotterdamsebaan
2021 staat in het teken van afronding in de Vlietzone. Verder wordt gestart met de bouw van de bediencentrale in Scheveningen. Oplevering bediencentrale is in 2022.

Netwerk RandstadRail, lijn 1
De werkzaamheden worden in 2021 afgerond en de laatste ontbrekende tracés lijn 1 op Haags grondgebied worden in 2021 opgeleverd:

• Deel kust: Gevers Deynootweg (RIS 300029) en Jurriaan Kokstraat (RIS 303482) . Verwachte oplevering mei 2021.
•    Deel centrum: Alexanderstraat, inclusief vernieuwing Willemsparkbrug (RIS 303483) . Verwachte oplevering juli 2021.
• Rotonde Duinstraat: Verwachte oplevering eind 2021.

In 2021 wordt € 6,5 mln. geïnvesteerd in lijn 1. Daarnaast zal voor € 9,2 mln. aan bijdragen derden worden ontvangen.

Straten, wegen en lanen (RIS 280303)
In 2021 het Uitvoeringsprogramma van de Kadernota Straten, Wegen en Lanen (SWL)2020-2024 uitgevoerd. Om welke projecten gaat het?

• Herinrichting Jan van Beersstraat.
• Noordwestelijke hoofdroute trajectdeel 3: Houtrustbrug en knelpunten President Kennedylaan-Johan de Wittlaan.
• Kruispunt Rijnstraat-Bezuidenhoutseweg-Koningin Julianaplein (uitvoering start na 2021).
• Uitwerking en eerste implementatie van verkeersmaatregelen kwaliteitsverbetering centrum- noord (o.a. aanpak doorgaand autoverkeer Mauritskade).
• Vaststelling voorontwerp ongelijkvloerse kruising Erasmusweg-Lozerlaan.
• Afrondingstudie en ontwerp vereenvoudigen verkeersstromen Zevensprong.
• Afronding verkenning onderdoorgang Hildebrandplein.

In 2021 wordt naar verwachting € 15,8 mln. geïnvesteerd  in het SWL-programma.

Verkenningen
In 2021 gaan we verder met het verkennen van de mogelijkheden van een ongelijkvloerse kruising Scheveningseweg -Teldersweg. Voor 2021 is nog een keer € 0,1 mln. beschikbaar. Dit kruispunt is onderdeel van de noordwestelijke hoofdroute. In samenhang met de ontwikkelingen van de internationale zone is een ongelijkvloerse kruising gewenst.

Verkeersveiligheid
In 2021 wordt aan verkeersveiligheid in totaal € 4,9 mln. besteed. De activiteiten van het uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid 2020-2022 (RIS 305102) worden verder uitgevoerd aan de hand van de 6 thema’s uit de nota Kiezen voor verkeersveiligheid (RIS 305028):

• Voorzieningen voor fietsers en voetgangers.
• Veilige snelheden stimuleren.
• Verkeersveilig gedrag aanleren.
• Ongewenst en asociaal gedrag afleren.
• Veilige voertuigen stimuleren.
• Monitoring en onderzoek.

Wat doet de gemeente aan verkeerseducatie en gedragsmaatregelen?
In het uitvoeringsprogramma Verkeersveiligheid wordt onderscheid gemaakt tussen verkeersveilig gedrag aanleren (verkeerseducatie) en ongewenst en asociaal gedrag afleren. In samenwerking met het regionaal ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid Zuid-Holland en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag ziet het aanbod van verkeerseducatie er zo uit:

• Specifiek voor basisscholen is het programma Veilig leren fietsen opgesteld. Ruim 10.000 kinderen van 30 Haagse basisscholen doen hier jaarlijks aan mee.
• Nieuw is een programma voor de jongste kinderen van 0 tot 4 jaar.
• Scholen die een verkeersbrigade op willen zetten, worden gefaciliteerd en er wordt ondersteuning aan scholen gegeven om de schoolspits in goede banen te leiden.
• Voor het voortgezet onderwijs wordt - naast het provinciale programma Totally Traffic - het programma Biking2skool=cool aangeboden. Dit programma is uniek voor Den Haag en is speciaal gericht op de fietsvaardigheid en het fietsgebruik.
• Voor ouderen worden fietsvaardigheidsdagen, e-biketrainingen, opfriscursussen rijvaardigheid en scootmobiel cursussen aangeboden.

Asociaal gedrag
Voor het afleren van ongewenst en asociaal gedrag is in 2021 € 0,53 mln. beschikbaar. Dit wordt ingezet voor diverse verkeerscampagnes. Speciaal voor jongeren zijn er de programma’s van Responsible Young Drivers en Team Alert. Deze programma’s vragen bij jongeren aandacht voor alcohol en drugs in het verkeer, smartphonegebruik in het verkeer en fietsverlichting. In samenwerking met de politie wordt een verkeershufteraanpak ontwikkeld.

Verkeersoverlast
De aanpak van de verkeersoverlast die Scheveningen ervaart, vindt plaats door in 2021 incidenteel € 0,1 mln. in te zetten voor verkeersregelaars.

Sterfietsroutes
In 2021 vinden werkzaamheden plaats aan:

• Sterfietsroute Centrum – Voorburg – Ypenburg – Nootdorp: Westvlietweg – Spoorlaan;
• Sterfietsroute Wassenaar: Leidsestraatweg tussen Waalsdorperlaan en fietspad Haagse Bos.
• Ontbrekende schakel Westvlietweg – Park Nabij;
• Sterfietsroute Scheveningen Dorp: Scheveningseweg, tussen Laan van Meerdervoort en Carnegielaan (RIS 303022 ).

In 2021 werken we verder aan de planvorming en besluitvorming van de volgende ontbrekende schakels en sterfietsroutes:

• Sterfietsroute Schilderswijk – Moerwijk: de herinrichting van de Hoefkade van Stationsweg tot Vaillantlaan is de derde fase van de aanpak van deze sterfietsroute (na de Loper Oude Centrum en de verkeersmaatregelen Stationsbuurt/Schildersbuurt).
• Sterfietsroute Verlengde Velostrada eerste fase (RIS 295806) .
• Sterfietsroute Trekfietstracé: op dit tracé werken we aan verbeteringen voor de fiets op de Pletterijkade en een tweerichtingen fietsoversteek op het Rijswijkseplein.
• Sterfietsroute Scheveningen – Bad: het Nassauplein en de Dr. Aletta Jacobsweg.
• Sterfietsroute Vroondaal: de Dierenselaan, de Steijnlaan en de Escamplaan.
• Metropolitane fietsroute Den Haag – Naaldwijk: In samenwerking met Westland en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag wordt de verkenning naar deze route afgerond en wordt een samenwerkingsovereenkomst gesloten voor de realisatie.
• Sterfietsroute Scheveningen – Haven: er wordt gestart met de planvorming op de Kranenburgweg (van Duindorpdam tot Houtrustbrug ), het laatste deel van deze sterfietsroute.
• Elandstraat tussen de Vondelstraat/Zoutmanstraat en Waldeck Pyrmonthkade.
• Zeestraat tussen Laan van Meerdervoort en Mauritskade.
• Schenkkade tussen de Juliana van Stolberglaan en de Carolina van Nassaustraat.
• Vreeswijkstraat tussen de Soestdijksekade en Driebergenstraat.
• Sterfietsroute Wateringse Veld: ’s Gravenzandelaan, Veluweplein en Schalkburgerstraat.

Naast de aanleg van aantrekkelijke en veilige fietsroutes wil de gemeente in  2021 ook de positie van de fiets op kruispunten verbeteren. Het gaat om meer prioriteit voor fietsers in de verkeerslichtenregelingen en meer opstelcapaciteit op het kruispunt voor de fiets. Verder wordt het fietsgebruik gestimuleerd door een aansprekende communicatiecampagne, fietsevenementen en door gerichte stimulering en gedragsbeïnvloeding voor verschillende doelgroepen in verschillende wijken.

Aan de Sterfietsroutes wordt € 5,0 mln. besteed.

Asfalteren fietspaden
In 2019 is besloten de pilot Overprogrammering asfalteren fietspaden (RIS 303151) met 3 jaar te verlengen. Dit betekent dat hier ook in 2021 € 2,0 mln. aan wordt besteed. Met deze extra impuls gaat de gemeente circa 4 kilometer fietspad asfalteren.

Fietsonvriendelijke situaties
In samenwerking met de Fietsersbond wordt jaarlijks een projectenlijst vastgesteld van aan te pakken knelpunten. In 2021 is hier ongeveer € 0,35 mln. voor beschikbaar.

Waar stal ik mijn fiets?
Om de fietsers te helpen bij het vinden van een juiste stallingsplek, werkt Den Haag in 2021 aan het optimaliseren van een parkeerverwijssysteem voor fietsen. Ook wordt gewerkt aan een betere herkenbaarheid van de fietsenstallingen en de introductie van een éénduidige huisstijl.

Parkeren in woongebieden
De uitvoering van de projecten Bezuidenhout-Oost fase 3 en De Mient starten begin 2021. De uitvoering van beide projecten wordt in 2022 afgerond.

Voor het parkeren in woongebieden is € 5,5 mln. beschikbaar.

Ontwikkeling P+R
Het P+R-arrangement (RIS 295803) biedt bezoekers een aantrekkelijk aanbod om snel en goedkoop op de eindbestemming in de centrale zone en Scheveningen te komen. De gemeente werkt verder aan de ontwikkeling van P+R Forepark. We zoeken naar tijdelijke oplossingen voor de korte termijn en naar een permanente oplossing voor de wat langere termijn.

De marketing van P+R en van Park+Beach wordt opgevoerd om de bekendheid te vergroten en de bewustwording van bezoekers over de reismogelijkheden te verbeteren. Park+Bike maakt nadrukkelijk onderdeel uit van het P+R-arrangement. In totaal is € 1,1 mln. beschikbaar voor de exploitatie en voor kleine aanpassingen van de P+R-voorzieningen.

Fietsparkeren
Den Haag heeft 19 gratis en bewaakte Biesieklette fietsenstallingen. De bijdrage van de gemeente aan Biesieklette bedraagt circa € 3,0 mln. per jaar.

Het aantal fietsenstallingen neemt ieder jaar toe. De afgelopen jaren zijn binnen het beschikbaar gestelde budget diverse efficiencyslagen gemaakt. De stallingen die onlangs zijn geopend of de komende jaren open gaan zijn: Noordeinde, Denneweg, KJ-Plein, Kijkduin, OCC/Amare en Holland Spoor. Met de toename van het aantal fietsenstallingen en het beleid dat de eerste 24 uur stallen gratis is om het fietsgebruik te stimuleren, nemen de beheer- en exploitatiekosten toe. Voor het beheer en de exploitatie van de fietsenstallingen zijn extra structurele middelen beschikbaar gesteld, oplopend van € 0,7 mln. in 2021 tot € 1,2 mln. vanaf 2024.

Verkeersmanagement
De gemeente stimuleert met wegkantsystemen en centrale systemen ook in 2021 een betrouwbare en acceptabele reistijd en een veilige reis voor alle reizigers in en om Den Haag. Dat gebeurt in nauwe samenwerking met onze regionale verkeerspartners in de samenwerkingsorganisatie Bereik! Verkeersdata worden ingewonnen en ingezet om het verkeer optimaal af te wikkelen.

Stap voor stap biedt de markt nieuwe mogelijkheden waarmee de verkeersafwikkeling steeds efficiënter wordt. Wegbeheerders, kennisinstituten en industrie werken hierbij nauw samen.
In Den Haag werken we steeds meer met nieuwe intelligente verkeersregelinstallaties (I-VRI’s). Deze verkeerslichten zijn in staat te communiceren met voertuigen of met een app op een smartphone. Deze techniek is nog in ontwikkeling. Op dit moment werken we met 7 intelligente installaties van verkeerslichten. De komende jaren worden alle (circa 110) verkeerslichten op het netwerk van de verkeerscentrale omgebouwd.

De verkeerscentrale gebruikt 140 camera’s en diverse andere verkeersinformatiebronnen om de verkeersafwikkeling elke dag in de gaten gehouden. Bij afwijkingen wordt de reiziger geïnformeerd en voorzien van routeadviezen. Ook wordt gelet op goede doorstroming op omleidingsroutes bij wegwerkzaamheden.

De wegkantsystemen bestaan uit 249 verkeersregelinstallaties, 72 dynamische route-informatiepanelen, circa 1.500 bewegwijzeringobjecten en 140 verkeerscamera’s. Jaarlijks is circa € 4 mln. beschikbaar voor correctief en preventief onderhoud en beheer, vervangen, aanpassen en optimaliseren van de installaties.

Bereikbaarheidsregie
In het uitvoeringsprogramma Bereikbaarheid zijn circa 375 activiteiten op de hoofdwegenstructuur op samenhang beoordeeld en afgestemd. In totaal gaat het om circa 1.100 bekende activiteiten voor de komende 5 jaar. Dit zijn vooral activiteiten met een grote stedelijke en regionale impact op het verkeer. In 2021 zijn in het uitvoeringsprogramma de volgende projecten van belang: renovatie Utrechtsebaan-Grotiusplaats, de Noordwestelijke Hoofdroute fase 3 en Netwerk Randstadrail (NRR) lijn 1 in Centrum en Scheveningen. Deze projecten hebben vanwege hun langdurige werkzaamheden een groot effect op de bereikbaarheid van de stad.

Parkeren op straat
In 2021 wordt de kraagregeling in Laakkwartier-Oost omgezet naar een reguliere parkeerregeling. Tegelijkertijd worden de verschillende vergunningsgebieden in Laak samengevoegd. Invoering van betaald parkeren in andere delen van de stad is afhankelijk van de uitkomsten van onderzoek naar draagvlak.

Stallingsgarages
In samenwerking met de Veiligheidsregio Haaglanden is bekeken hoe de gemeentelijke stallingsgarages die groter zijn dan 1.000 m² brandveiliger kunnen worden gemaakt. In 35 van de 106 gemeentelijke stallingsgarages zijn volgens het Bouwbesluit brandveiligheidsmaatregelen nodig. In 2021 worden de 15 laatste garages brandveiliger gemaakt.

Baten parkeerbelasting
In 2021 worden de tarieven voor parkeren op straat en voor parkeervergunningen trendmatig verhoogd. Daarnaast stijgen de parkeerbaten in 2021 met € 1 mln., oplopend tot een stijging van € 2,5 mln. in 2023. Dit komt door uitbreiding van de gebieden waar betaald parkeren geldt en verhoging van de prijs van de parkeervergunning van een derde en volgend voertuig. De totale baten van parkeerbelasting komen in 2021 op circa €77,5 mln.